Akciğer Kanseri

Akciğer Kanseri Nedir?

Akciğer kanseri, akciğerdeki anormal hücreler kontrolsüz bir şekilde büyüdüğünde ortaya çıkar. Akciğerlerde kanser saptanmadan önce sıklıkla vücudun diğer bölgelerine yayılır (metastaz yapar).

Akciğer kanseri, Avustralya'da hem erkeklerde hem de kadınlarda en sık görülen 10 kanserden biridir.

Akciğer Kanseri Türleri

Adını mikroskop altında görülen kanser hücrelerinin büyüklüğünden alan 2 ana akciğer kanseri türü vardır: küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri. Akciğer kanserlerinin yaklaşık %85-90'ı küçük hücreli olmayan kanserlerdir.

Küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin 3 ana alt tipi vardır:

adenokarsinom: Akciğerlerin daha derin kısımlarında mukus salgılayan hücrelerde başlayan küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin en yaygın şeklidir. Bu, sigara içmeyenlerde en sık görülen kanser türüdür ve ayrıca genç insanlarda diğer akciğer kanseri türlerine göre görülme olasılığı daha yüksektir.
skuamöz hücreli (epidermoid) karsinom: Akciğerlerin hava yollarını kaplayan hücrelerde başlayan, genellikle bir ana hava yoluna yakın olan.
büyük hücreli (farklılaşmamış) karsinom: birkaç hücre tipinde başlayabilir.

Küçük hücreli akciğer kanseri hızla büyüme ve yayılma eğilimindedir. Tespit edilmeden önce genellikle vücudun diğer bölgelerine yayılmıştır.

Akciğer kanserinin daha az yaygın başka türleri de vardır.

Diğer organlarda başlayan (meme kanseri gibi) ve akciğere metastaz yapan (yayılan) kanserler akciğer kanseri değildir. Vücutta başladıkları yere göre tedavi edilirler.

Akciğer kanseri için risk faktörleri nelerdir?

Bir risk faktörü, bir kişinin kanser gibi belirli bir durumu geliştirme şansını artırmakla ilişkili herhangi bir faktördür. Yaşam tarzı veya çevresel risk faktörleri gibi bazı faktörler değiştirilebilir. Kalıtsal faktörler ve aileden birinin kanser olup olmadığı gibi faktörlerden gelişen kanserler değiştirilemez.

Bir veya daha fazla risk faktörüne sahip olmak, kansere yakalanacağınız anlamına gelmez. Çoğu insan en az bir risk faktörüne sahiptir, ancak bunlar kansere yakalanmazlarken, kanserli diğer bireyerin bilinen hiçbir risk faktörü olmayabilir.

Kanserli bir kişi bir risk faktörüne sahip olsa bile, bu risk faktörünün hastalığının gelişimine ne kadar katkıda bulunduğunu bilmek genellikle zordur.

Akciğer kanseri gelişme riskinin artmasıyla ilişkili faktörler şunları içerir:

Yaşam tarzı faktörleri:

Halihazırda veya önceden tütün kullanımı, akciğer kanseri için en büyük risk faktörüdür. Sigaraya erken yaşta başlayan, daha uzun süre sigara içen ve daha sık sigara içen kişiler için risk en fazladır.

Çevresel veya mesleki faktörler:

Pasif içicilik
Radon, asbest, dizel egzozu ve silikaya maruz kalma gibi mesleki maruziyetler. Asbeste maruz kalma, akciğerleri çevreleyen zarda (plevra) başlayan mezotelyoma gelişme riskini de artırır.
Hava kirliliğine maruz kalma.

Kişisel faktörler:

Artan yaş
Ailede akciğer kanseri öyküsü.
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve pulmoner fibroz dahil olmak üzere kronik akciğer hastalığı öyküsü.
Akciğer kanseri ve baş ve boyun kanseri dahil olmak üzere kişisel kanser öyküsü.
Diğer kanserler için göğse radyasyon tedavisi geçmişi.
HIV enfeksiyonu (insan immün yetmezlik virüsü).
Belirli gen mutasyonları.

Akciğer Kanserinin Belirtileri Nelerdir?

Çoğu akciğer kanseri, yayılana kadar erken evrelerde semptomlara neden olmaz.

Akciğer kanserinin en yaygın belirtileri şunlardır:

kanlı öksürük
geçmeyen yeni veya değişmiş bir öksürük
göğüs ağrısı ve/veya omuz ağrısı veya rahatsızlığı – öksürme veya derin nefes alma ile ağrı daha kötü olabilir.
nefes almada zorluk veya nefes darlığı
yutkunma zorluğu
kısık ses
kilo kaybı
iştah kaybı
geçmeyen göğüs enfeksiyonu
yorgunluk veya halsizlik

Sadece akciğer kanseri değil, birçok durum bu semptomlara neden olabilir.

Kemikler, beyin ve karaciğer gibi vücudun diğer bölgelerine yayılmış akciğer kanseri aşağıdakilere neden olabilir:

sırt veya kalça ağrısı
görme veya konuşmanızdaki değişiklikler gibi sinir sistemi değişiklikleri
ciltte ve gözlerde sararma (sarılık)
lenf bezlerinin şişmesi

Hiç sigara içmemiş olsalar bile herkes akciğer kanseri olabilir. Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz ve bunlar kalıcıysa, doktorunuzla konuşun.

Akciğer kanseri nasıl teşhis edilir?

Belirtilerinizi araştırmak ve akciğer kanseri tanısını doğrulamak için aşağıdakiler dahil bir dizi testiniz olabilir:

tıbbi geçmiş ve fiziksel muayene
göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi (CT) taraması, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taraması gibi görüntüleme testleri.
pozitron emisyon tomografisi (PET) taraması veya kemik taraması gibi nükleer tıp görüntülemesi. Kanseri daha net göstermek için vücuda zayıf bir radyoaktif madde enjekte edilir. Bir kemik taraması, kemiklere yayılmış kanseri gösterebilir.
kan veya doku üzerinde laboratuvar testleri
mikroskop altında incelenmek üzere, genellikle ince bir iğne ile küçük bir doku veya sıvı örneğinin alındığı akciğer biyopsisi. Bu, görüntüleme rehberliği kullanılarak veya bir bronkoskopi yoluyla perkütan olarak (deri yoluyla) yapılabilir.
balgam örneğinin (akciğerlerden öksürülen mukus) mikroskop altında incelendiği balgam sitolojisi
soluk borusunun (nefes borusu) ve akciğerlerdeki büyük hava yollarının içine bakmak veya biyopsi almak için ucunda ışık ve mercek bulunan ince bir tüpün burun veya ağızdan sokulduğu bronkoskopi
video yardımlı torakoskopi, ucunda bir ışık ve bir lens bulunan ince bir tüpün anormallikleri araştırmak veya biyopsi almak için göğse (iki kaburga arasından yapılan bir kesikten) sokulduğu yer
torasentez, sıvının mikroskop altında incelenmek üzere göğüs zarı ile akciğer arasındaki boşluktan bir iğne ile çıkarıldığı yer
mediastinoskopi ve mediastinotomi, ucunda bir ışık ve bir lens bulunan ince bir tüpün, anormallikleri araştırmak veya biyopsi almak için akciğerler arasındaki alana (boynun önündeki veya iki kaburga arasındaki bir kesikten) sokulduğu yer.

Evreleme

Akciğer kanseri teşhisi konulursa, hastalığın evresini ve kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını belirlemek için daha fazla test yaptırmanız gerekebilir. Hastalığın evresini bilmek, tıbbi ekibinizin sizin için en iyi tedaviyi planlamasına yardımcı olur.

Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri, kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığına bağlı olarak 6 aşamaya ayrılır:

Okült (gizli) aşama: kanser hücreleri balgamda veya akciğerden gelen diğer sıvılarda bulunur, ancak diğer testlerde kanser görülmez.
Evre 0 (karsinom in situ): kanser, hava geçişlerini kaplayan hücrelerin üst katmanlarındadır. Lenf düğümlerine veya vücudun uzak bölgelerine yayılmamıştır.
Aşama I (IA ve IB'ye bölünmüş), II (IIA ve IIB'ye bölünmüş) ve III (IIIA ve IIIB'ye bölünmüş): bunlar, kanserin boyutunun artmasını ve yakındaki lenf düğümlerine yayılmasını içerir (evre II ve III).
Aşama IV: kanser karşı akciğere, akciğerlerin veya kalbin etrafındaki boşluğa veya kemik, karaciğer ve beyin gibi diğer organlara yayılmış olabilir.

Küçük hücreli akciğer kanseri, tedavi amaçlarına göre iki aşamaya ayrılır:

Sınırlı aşama: kanser göğsün sadece 1 tarafındadır (muhtemelen lenf düğümleri dahil) ve tek bir radyasyon alanı ile tedavi edilebilir.
Kapsamlı aşama: kanser, akciğer boyunca, diğer akciğere, göğsün diğer tarafındaki lenf bezlerine veya uzak organlara geniş çapta yayılmıştır.
Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri için kullanılan evreleme sistemi, küçük hücreli akciğer kanseri için giderek daha fazla kullanılmaktadır.
Akciğer kanserinin evresini belirlemeye yönelik testler şunları içerebilir:
BT taramaları, PET taramaları, MRI taramaları ve kemik taramaları dahil olmak üzere görüntüleme testleri
akciğerlerin ne kadar iyi çalıştığını görmek için solunum fonksiyon testi
mediastinoskopi ve mediastinotomi
lenf düğümü biyopsisi
kemik iliği aspirasyonu ve biyopsisi
Tam kan sayımı sağlamak ve diğer laboratuvar testleri için kan testleri.

Tedavi seçenekleri

Kanserli kişilerin tedavisi ve bakımı genellikle multidisipliner ekip adı verilen hem tıbbi hem de yardımcı sağlık profesyonellerinden oluşan bir ekip tarafından sağlanır.

Akciğer kanseri tedavisi şunlara bağlıdır:

hastalığın evresi
kanserin yeri
semptomların şiddeti
genel sağlığınız ve istekleriniz

Akciğer Kanserinde Tedavi Yöntemleri

Tedavi aşağıdakileri içerebilir.

Ameliyat

Erken evre küçük hücreli olmayan akciğer kanseri (evre 0, I veya II ve bazen evre III), tümörü çıkarmak için ameliyatla tedavi edilebilir. Tanı ve evreleme için kullanılan testlerden bazıları kanserin akciğer dışına yayılıp yayılmadığını görmek için kullanılabilir. Yayılmışsa, ameliyat yardımcı olmayabilir. Ancak bazen sadece 1 tümör varsa, akciğerdeki tümörün de tamamen alınabilmesi koşuluyla, beyindeki veya böbreküstü bezindeki bir metastazın çıkarılması için cerrahiye başvurulur.

Akciğer fonksiyon testleri genellikle ameliyattan önce akciğerlerin ne kadar iyi çalıştığını ölçmek için yapılır, böylece doktor ameliyatın iyi bir seçenek olup olmadığını değerlendirebilir. Akciğer fonksiyonu zayıfsa, akciğerin bir kısmının veya tamamının çıkarılması mümkün olmayabilir. Akciğer fonksiyonu iyiyse, cerrah kanseri iyileştirme şansını artırmak için akciğer dokusunun daha fazlasını çıkarabilir.

Kullanılabilecek ameliyat türleri şunlardır:

pnömonektomi: tüm akciğerin çıkarılması
lobektomi: akciğer loblarından 1'inin çıkarılması (sağ akciğer 3 loba, sol akciğer 2 loba bölünmüştür)
segmentektomi veya kama rezeksiyonu: lobun bir kısmının çıkarılması.

Kanserin yayılıp yayılmadığını görmek için ameliyat sırasında yakındaki lenf düğümleri de çıkarılacaktır.

Bu operasyonlar genellikle göğsün yan tarafındaki kaburgalar arasında cerrahi bir kesi (torakotomi) içerir.

Ameliyattan iyileşme haftalar ila aylar alabilir. Akciğer kanseri cerrahisi, video yardımlı göğüs cerrahisi (VATS) olarak bilinen 'anahtar deliği' yaklaşımıyla giderek daha fazla yapılmaktadır. Bu, nervürler arasındaki küçük kesiklerden sokulan tüplerin kullanımını içerir. Robotik yardımlı göğüs cerrahisi (RATS) robotik bir sistem kullanır. VATS ve RATS, daha hızlı iyileşme ve daha az ağrı ve kan kaybı ile ilişkilidir, ancak yüksek derecede cerrahi beceri gerektirir.

Küçük hücreli akciğer kanseri için cerrahi nadiren ana tedavi olarak kullanılır çünkü kanser bulunduğunda genellikle lenf düğümlerine veya diğer organlara yayılmıştır.

Küçük hücreli akciğer kanserinin, lenf nodlarına veya diğer organlara yayılma olmaksızın tek bir akciğer tümörü olarak bulunduğu birkaç vakada, genellikle ek tedavi (sıklıkla radyasyon terapisi ile kemoterapi) ardından takip edilen cerrahi bir seçenek olabilir.

Radyofrekans ablasyonu

Radyofrekans ablasyonu, tümörü ısıtmak için yüksek enerjili radyo dalgaları kullanır. Akciğerlerin dış kenarına yakın olan küçük akciğer tümörlerini tedavi etmek için kullanılabilir.

Kemoterapi

Ameliyatla birlikte, bazı insanlar kemoterapi alabilir.

Kemoterapi, akciğer kanseri için, özellikle evre IV küçük olmayan akciğer kanseri için ana tedavi olarak veya tespit edilemeyen mikroskobik kanser hücrelerini öldürmek için ameliyattan sonra (adjuvan kemoterapi) veya tümörü küçültmek için ameliyattan önce kullanılabilir. neoadjuvan kemoterapi).

Kemoterapi genellikle küçük hücreli akciğer kanseri için ana tedavi yöntemidir.

Radyoterapi

Ameliyatla birlikte, bazı insanlar radyoterapi alabilir.

Radyasyon tedavisi, akciğer kanseri için ana tedavi olarak, ameliyattan sonra kalan kanser hücrelerini öldürmek için, ameliyattan önce tümörü küçültmek için veya ilerlemiş akciğer kanseri semptomlarını hafifletmek için kullanılabilir. Radyasyon tedavisi bazen çevre dokulara radyasyona maruz kalma miktarını azaltırken kanseri kesin olarak hedefleyen yeni tekniklerin kullanımını içerebilir. Bazen kansere veya yakınına küçük bir radyoaktif madde kaynağının yerleştirildiği dahili radyasyon tedavisi kullanılır.

Küçük hücreli akciğer kanseri genellikle beyne yayılır ve ilk tedaviye yanıt veren bazı hastalarda, kanserin beyinde sorunlara neden olma riskini azaltmak için beyne radyoterapi kullanılabilir. Bu tedavi şansını artırır.

Hedefli tedavi

Hedefe yönelik tedavi, normal hücrelere daha az zarar vererek kanser hücrelerine spesifik olarak saldırmak için tasarlanmış ilaçlarla yapılan tedaviyi ifade eder. Bir ilaç türü, tümörlerin yeni kan damarları oluşturmasına yardımcı olan proteinleri hedefler. Bu tip, bevacizumab ve ramucirumab ilaçlarını içerir.

Başka bir tip, kanser hücrelerinin büyümesine yardımcı olan bir proteini (epidermal büyüme faktörü reseptörü) hedefler. Bu tip ilaçları içerir: erlotinib, afatinib, gefitinib, osimertinib ve dakomitinib Kanser tedavisinde daha fazla araştırma ve geliştirme ile, akciğer kanserinde daha fazla mutasyon tespit edilmekte ve bu mutasyonları hedefleyen yeni ilaçlar geliştirilmektedir.

Diğer ilaçlar, büyümelerine ve yayılmalarına yardımcı olan belirli gen mutasyonlarına sahip kanser hücrelerini hedef alır.

İmmünoterapi

İmmünoterapi, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine saldırma yeteneğini artıran ilaçlarla tedaviyi içerir. İmmünoterapi, küçük hücreli olmayan akciğer kanseri ve küçük hücreli akciğer kanserinin bazı formlarını tedavi etmek için kullanılabilir.

Örneğin nivolumab, pembrolizumab ve cemiplimab, normalde bu hücrelerin vücudun normal dokularına saldırmasını durduran bağışıklık sistemi hücreleri (T hücreleri) üzerindeki bir proteini hedefleyerek kanser hücrelerine karşı bağışıklık tepkisini artıran ilaçlardır. Bu, kanser hücrelerine karşı bağışıklık tepkisini artırır.

Diğer tedaviler

Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri için kullanılabilecek diğer tedavi türleri şunlardır:

lazer tedavisi: kanser hücrelerini öldürmek için bir lazer ışını kullanılır
fotodinamik terapi: kanser hücrelerini öldürmek için ışığa maruz kaldığında aktif hale gelen bir ilaçla birlikte lazer ışığı kullanılır
kriyocerrahi: anormal dokuyu dondurarak yok etmek için bir alet kullanılır
elektrokoter: anormal dokuyu yok etmek için elektrik akımıyla ısıtılan bir iğne kullanılır.

Bu tedaviler çoğunlukla ilerlemiş hastalık için kullanılır.

Takip etmek

Akciğer kanseri tedavisinden sonra, kanserin geri dönüşünü veya tedavinin yan etkilerini araştırmak için düzenli takip muayenelerine ve testlere ihtiyacınız olacak. Bunlar, X-ışınları veya BT taramalarını içerebilir.

İlerlemiş hastalık

Evre IV akciğer kanserinin tedavisi çok zordur çünkü tümörler vücudun diğer bölgelerine yayılmıştır. Hastalığın semptomlarını kontrol altına almak için palyatif tedavi en iyi seçenek olabilir. Cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve hedefe yönelik tedaviler semptomları hafifletebilir, kanserin yayılmasını yavaşlatabilir ve daha uzun yaşamanıza yardımcı olabilir.

Spesifik tedaviler ayrıca aşağıdakiler için de kullanılabilir:

akciğerlere baskı yaparak nefes almayı zorlaştırabilen, akciğerlerin çevresinde biriken sıvıyı giderme
kalbe baskı yapabilen ve işlevini etkileyebilen, kalbin etrafında biriken sıvıyı giderme
kanserin neden olduğu solunum yollarındaki tıkanıklıkları giderme

Tekrarlayan kanser

Akciğer kanseri tedaviden sonra tekrarlayabilir (geri gelebilir). Kanser, akciğerlerde veya vücudun başka bir yerinde tekrarlayabilir ve yerel veya uzak (genellikle metastatik kanser olarak adlandırılır) olarak sınıflandırılır.

İkincil kanser, kanserin vücudun başka bir yerine yayılmasıdır.

Tekrarlayan ve ikincil akciğer kanserinin tedavisi, kanserin nerede olduğuna, ne kadar büyük olduğuna, daha önce hangi tedavilerin kullanıldığına ve kişinin genel sağlığına bağlı olacaktır. Ameliyat, kemoterapi, radyasyon tedavisi, immünoterapi veya hedefe yönelik tedavileri içerebilir.